Το βιβλίο, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ, των εκδόσεων ΜΕΛΙΣΣΑ, εμπεριέχει ομιλίες του ΤΑΚΗ ΜΑΥΡΩΤΑ, τις οποίες απηύθυνε στο κοινό ,κατά την ημέρα των εγκαινίων
εικαστικών εκθέσεων, τις οποίες επιμελήθηκε σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Ο Τάκης Μαυρωτάς πρωτοεμφανίστηκε ως επιμελητής Τέχνης το 1989, όταν ο Δημήτρης
Μυταράς τον επέλεξε να αναλάβει την αναδρομική έκθεσή του, στην Πινακοθήκη Πιερίδη.
Σήμερα, καταξιωμένος Επιμελητής και Κριτικός Τέχνης διεθνώς, είναι Διευθυντής Εικαστικού
Προγράμματος του Ιδρύματος Β.& Μ. Θεοχαράκη. Έχει διατελέσει Διευθυντής της
Πινακοθήκης Πιερίδη και μέλος των Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, του Ελληνικού Φεστιβάλ,
του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών και της Εθνικής Επιτροπής Χορηγιών του
Υπουργείου Πολιτισμού.
Το 2023, η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε με το οίκοθεν βραβείο της Β΄ Τάξεως των Γραμμάτων
και Καλών Τεχνών.
Το βιβλίο, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ, προλογίζουν, εξέχουσες προσωπικότητες: η
Πρύτανης, Ελένη Αρβελέρ, ο Εικαστικός, Κώστας Τσόκλης, ο Ακαδημαϊκός, Γιάννης
Παρμακέλης και γνωρίζοντάς τον προσωπικά -έχουν μαζί του σχέση ζωής- αναφέρονται στο
ταλέντο του, τη σωστή αξιολόγηση και κριτική θεώρηση που τον χαρακτηρίζουν και στα
χαρίσματά του, ηθικά και γνωστικά, τα οποία τού επιτρέπουν να είναι μοναδικός στον χώρο της
Τέχνης εντός Ελλάδας. Χαρίσματα, τα οποία ταυτόχρονα τον κάνουν να χαίρει αναγνώρισης και
σεβασμού και εκτός των ελληνικών συνόρων.
Στις σελίδες του βιβλίου, τόσο οι Λέξεις όσο και η Τέχνη, ποιούν ποίηση. Ο τρόπος με τον
οποίον ο Τάκης Μαυρωτάς μάς εισάγει κάθε φορά στην έκθεση την οποία
επιμελείται/εγκαινιάζει, δείχνει βαθιά γνώση των λέξεων με τις οποίες επιλεγεί όχι μόνο να
εκφραστεί αλλά μέσω αυτών να γίνει ο ίδιος μια δεσμίδα φωτός στο έργο του εκάστοτε
δημιουργού/καλλιτέχνη και να φωτίσει, την Τέχνη!
Οι αναλύσεις του για κάθε καλλιτέχνη υπογραμμίζουν την έμπνευση, το ταλέντο, αυτό το
ξεχωριστό στην Τέχνη του, που τον έκανε τόσο ξεχωριστό, πιθανές επιρροές, ιστορικά γεγονότα,
συναρτήσεις, καθώς, και την αντοχή του στο χρόνο. Οι καλλιτέχνες στους οποίους αναφέρεται
είναι οι: Γ. Γαΐτης, Κ. Γεωργίου,C. Tsoklis, Ν. Εγγονόπουλος, Theofilos, Α. Φασιανός, Β.
Χρόνης, Β. Θεοχαράκης, Κ. Βαρώτσος, Κ. Βολανάκης, Μ. Χριστοφίδη, Leonardo Cremonini, Σ.
Σόρογκας, Ο. Ελύτης, Δ. Καψάλης, Picasso, Cocteau, Π. Τέτσης, Δ. Μυταράς, Ν. Γύζης, Γ.
Παρμακέλης, Μ. Βερνίκου, Α. Αθανασιάδη, V. Theoharakis, Γ. Ψυχοπαίδης, G.De Chirico.
Ωστόσο, υπάρχουν ομιλίες του και με άλλα θέματα εικαστικά: το Ίδρυμα Ελπίδα, Η ποίηση του
Γ. Σεφέρη στη ζωγραφική και φωτογραφία, Το δάσος με τα γλυπτά, 35 Εικαστικοί καλλιτέχνες
για την Δημοκρατία, Τα αριστουργήματα της συλλογής Γ. Ι. Κατσίρα, Με το φακό στραμμένο
στις Κυκλάδες, Κίονες και Πεσσοί, η Κληρονομία του Απόλλωνα, συλλέκτες και δωρητές οι
οποίοι είναι οι θεματοφύλακες της Τέχνης, αναφέρεται, στο απαρχαιωμένο νομοθετικό
φορολογικό πλαίσιο για τους κοινωφελείς μη κερδοσκοπικούς φορείς, συνεχίζοντας Ολυμπισμός
και Τέχνη, καθώ και τις, Μνήμη Γ. Π. Σαββίδη και, Ύστατος χαιρετισμός, στη Chryssa.
Ο Τάκης Μαυρωτάς στο, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ, υπογράφει πενήντα κείμενα
υψηλής αισθητικής, με εμπνευσμένους τίτλους που διατηρούν μέσα τους το βασικό στοιχείο της
ποίησης, την οικονομία του λόγου. Γλαφυρότητα με μέτρο. Γνώσεις κι αντικειμενικότητα
χαρακτηρίζουν την ποιητικότητα της γραφής του με αποτέλεσμα να αναγάγουν τις ομιλίες αυτές
σε ιστορικό αρχείο Τέχνης. Μοιάζει, στις ομιλίες αυτές, να γίνεται κι ο ίδιος δημιουργός
ερμηνεύοντας, στηρίζοντας και προεκτείνοντάς την Τέχνη, ιδιαίτερα την ελληνική, πέρα από τα
σύνορα αποκαλύπτοντας το Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο αποτύπωμά της. Κάθε ομιλία του γίνεται,
μια επιπλέον υπογραφή στο εκάστοτε έργο, με το να γίνεται ο ίδιος, η ανάγνωσή του.
Οι περιγραφές και αναλύσεις της δικής του θέασης στο έργο κάθε δημιουργού, σε συνδυασμό με
το κριτικό του ταλέντο, μετατρέπουν κάθε ομιλία του σε ένα διευρυμένο παράθυρο στην Τέχνη.
Σε αυτές, εστιάζει στα έργα σημαντικών Ελλήνων δημιουργών, αποκαλύπτει θρησκευτικές
αναφορές ή τη σύνδεσή τους με την αρχαιότητα, τοποθετημένες και στις εικαστικές εμπνεύσεις
του σύγχρονου μα τόσο πλούσιου και δυναμικού τώρα. Δείχνει την Τέχνη μέσα από την
ελευθερία του πλουραλισμού να αλλάξει τρόπο έκφρασης, να δοκιμάζει νέα υλικά, άλλες
προσεγγίσεις, εκφράσεις και επιρροές, παραμένοντας ωστόσο πάντα ζωντανή και επίκαιρη στο
διηνεκές.
Αναφέρεται και σε μεγάλους δημιουργούς του διεθνούς εικαστικού στερεώματος των οποίων η
έμπνευση εκπορεύεται από την αρχαιοελληνική Τέχνη κι αν και το έργο τους εμπνέεται από το
παρελθόν, όπως λέει κι ο ίδιος, δανειζόμενος τα λόγια του Picasso, «το έργο τους ανήκει στο
αύριο,..», (σελ.130), Picasso – Cocteau, στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, 2015.
Ο ελληνικός πολιτισμός, ο οποίος έδωσε τις βάσεις της πνευματικής εξέλιξης στον κόσμο,
εμφανίζεται συχνά στις ομιλίες του αποδεικνύοντας τις γνώσεις του στην εμβάθυνση της Τέχνης
και ερμηνείας της. Με αποτέλεσμα οι ομιλίες αυτές να έχουν λογοτεχνική αξία με το να
ανατρέχει συχνά σε ποίηση και φιλοσοφικές ρήσεις, αποδεικνύοντας πόσο αλληλένδετα και
αλληλοεπιδρόμενα είναι όλα στην Τέχνη. Το ένα εμπνέει το άλλο, με αποτέλεσμα η λέξη
Πολιτισμός να εμπεριέχει όλα όσα με τόλμη έκφρασης και κάλλος αποτυπώνονται και στα
δημιουργήματα της Τέχνης.
Εκτός της λογοτεχνικής αξίας κάθε ομιλία έχει και τεράστια εικαστική αξία. Τα στοιχεία τα
οποία προσθέτει συνεχώς κατά την προσέγγισή του ο Τ. Μ. αναφορές στα ρεύματα, συγκρίσεις,
επιρροές αλλά και τα ακριβώς αντίθετα που συνδέουν έργα και δημιουργούς κατατάσσει κάθε
μια από τις ομιλίες του σε μια εικαστική διδασκαλία. Πρόσθετη αξία γίνεται η δική του
τοποθέτηση η οποία συνδέει έργο και δημιουργούς στο παγκόσμιο εικαστικό σύμπαν
εντοπίζοντας και το εικαστικό τους ίχνος στο χρόνο.
Ιστορικές περίοδοι, Βυζάντιο, Τουρκοκρατία, Δικτατορία, εμπνέουν τους δημιουργούς και δεν
λείπουν από τις αναλύσεις του. Δίνουν βήμα στο χρόνο που εμπλέκεται ταυτόχρονα με τις αξίες
οι οποίες τίθενται σε περιορισμό επηρεάζοντας την Τέχνη. Της αφαιρούν την ελευθερία
έκφρασης, αναγκάζοντας ορισμένους δημιουργούς ή να επαναστατούν με έργα αλληγορικά ή δια
της σιωπής. Έτσι, ο χρόνος στις ομιλίες του και αυτός παρόν με τα ιστορικά γεγονότα γίνεται
μια επιπλέον αφήγηση μέσα στην πορεία της Τέχνη.
Ως εκ τούτου θα έλεγα, πως οι ομιλίες αυτές, έχουν και διδακτική αξία λόγω του ιστορικού
πλαισίου, των συσχετίσεων και πληροφορίων που δίνουν για τον εκάστοτε δημιουργό, το έργο
του και την συμβολή του στην ενσωμάτωση της Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης στο Ευρωπαϊκό
αλλά και στο παγκόσμιο της Τέχνης γίγνεσθαι.
Με αποτέλεσμα, η εμπνευσμένη και ταυτόχρονα χαμηλών τόνων γραφή του Τάκη Μαυρωτά,
λόγω του πλούτου των πληροφορίων του για το σύνολο των εικαστικών τεχνών: ζωγραφική,
γλυπτική, χαρακτική και φωτογραφία, το, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ, να ωθεί στην
σκέψη πως πρέπει να ενταχθεί, στα βιβλία τα οποία διδάσκονται στις Ανώτερες Σχολές Καλών
Τεχνών.
Το, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ είναι ένα βιβλίο το οποίο με τις αναλύσεις και
προσεγγίσεις του, επηρεάζει και διαμορφώνει την αισθητική και του θεατή. Επιδρά, σαν μάθημα
στη θέαση και κατανόηση της Τέχνης. Τόνμαθαίνει, να εισχωρεί στο έργο και ν’ αφουγκράζεται
τη μυστική συνομιλία που επιδιώκει ο δημιουργός μαζί του. Ταυτόχρονα, τον ωθεί να δει σε
κάθε έργο και να ανακαλύψει τον υπαινιγμό, το αίνιγμα και το μήνυμά του και την ίδια στιγμή
να δεχθεί την ευφορία και την ευεργετική επίδραση της Τέχνης στην πνευματική του εξέλιξη.
Τον κάνει κοινωνό της, με το να αντιληφθει τα πέρα από όρια, όριά της. Να δει την Θεϊκή
προσέγγιση/προέλευση/προέκτασή της.
Αυτό είναι η Τέχνη. Είναι μια αλυσίδα κρίκων που όλοι μαζί ενώνονται για την διάδοση,
διάσωση, σύνδεση, αναγνώριση και προβολή της. Όλοι μαζί γίνονται ένα κομμάτι στην
γενικότερη αλυσίδα του Πολιτισμού. Αυτό κάνει κι ο Τάκης Μαυρωτάς με τις πενήντα ομιλίες
του, με τις γνώσεις και το ταλέντο του γίνεται ένας επιπλέον κρίκος στην αλυσίδα του
Πολιτισμού διδάσκοντας και τον απλό θεατή. Τού χαρίζει Τέχνη και Πολιτισμό.
Το, ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ, 50 ΟΜΙΛΙΕΣ των εκδόσεων: ΜΕΛΙΣΣΑ είναι ένα εξαιρετικά
καλαίσθητο βιβλίο με τα έργα, του, TAKIS, Σινιάλο,1974, στο εξώφυλλο και της, CRYSSA,
New York Stock Exchange, 1973-1979, στο οπισθόφυλλο, να είναι η εξωτερική του όψη.
Εικόνες από πίνακες των: Σικελιώτη, Εγγονόπουλου, Μυταρά, Τέτση, Αδαμάκου, Τσόκλη,
Cremonini, Παρμακέλη, Φασιανού, Λάππα, Θεοχαράκη κοσμούν τις αρχικές σελίδες, ενώ οι
ομιλίες του Τάκη Μαυρωτά είναι η συνέχεια της καλαισθησίας εντός αυτού. Είναι, το
περιεχόμενό του.

 

ΤΑΚΗΣ ΜΑΥΡΩΤΑΣ
ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ
50 0ΜΙΛΙΕΣ
Εκδόσεις: ΜΕΛΙΣΣΑ