Θωμάς Συμεωνίδης, Μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2017.

Life’s but a walking shadow; a
poor player,
That struts and frets his hour upon
the stage,
And then is heard no more: it is a tale
Told by an idiot, full of sound and fury
signifying nothing.
Macbeth, Act V. William Shakespere.

Μύθος και ιστορία, το μείγμα αυτών των λέξεων, είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Θωμά Συμεωνίδη μέσα στο οποίο ο συγγραφέας διατηρεί και πάλι αυτό το ξεχωριστό στυλ της δικής του γραφής. Το κείμενο απλώνεται σαν ένας πίνακας ζωγραφικής που μέσα του κρύβει έναν γρίφο, ωθώντας τον αναγνώστη από την πρώτη αράδα να αντιλαμβάνεται πως κάτι διαφορετικό και ενδιαφέρον βρίσκεται εμπρός του. Ακόμη και το εξώφυλλο συνηγορεί σε αυτό. Συγκεκριμένο και ταυτόχρονα με ασαφή χαρακτηριστικά απεικονίζεται ένα πρόσωπο. Γκρίζο. Όπως ακριβώς σαν σκιά γκρίζος είναι και ο ήρωας του. Το όνομα του: ΑΥΤΟΣ!

Σκιές, ομίχλη, ονόματα διαφορετικά και ακαθόριστα ψίθυροι στη σκηνή και στις σελίδες. ΑΥΤΟΣ, θαμπός, χωρίς συγκεκριμένο πρόσωπο και όνομα ‒ίσως, έχει το δικό μας‒ ΑΥΤΟΣ, μια σκιώδης παρουσία, με τη σκέψη του Εντουάρ να τον στοιχειώνει. Όλα γκρίζα γύρω του. Το παλτό του, η σκιά του, η ζωή του, μπάζει σκόνη χρόνου και σκιές. Η ζωή βιώνεται με βιασύνη και ένας όχλος γύρω προσδιορίζει, σχέσεις, αποστάσεις, την εξέλιξη ή στασιμότητά ενός εκάστου. Και μέσα σ’ ένα γενεαλογικό δένδρο, γεμάτο χιούμορ και ανθρώπινες ιστορίες, οι γενιές περνούν γεμάτες έρωτες μίση, καυγάδες, αδελφομοιράδια… Ενώ η ασφάλεια γίνεται παγίδα τους. Δεν προάγει. «Αυτό που μετράει είναι όχι ποιος σε σώνει αλλά ποιός σου δείχνει τον ορίζοντα για να κοιτάξεις, ψηλά!», λέει ο συγγραφέας.

Και μια κυλινδρική σχεδιοθήκη στα χέρια, χτυπά στα πόδια του παράγοντας έναν ρυθμικό ήχο. Σαν κάτι να μετρά το χρόνο. Πόσο ξένος και παράταιρος νιώθει! Όμως, πόσο ξένος και παράταιρος είναι και αυτός για τους άλλους!

Μια ονειρική αφήγηση ακαθόριστη και θαμπή, σαν ΑΥΤΟΣ να γεννάται με μια φιάλη στο χέρι. Μέσα της έχει σ’ ένα χαρτί γραμμένα τρία ερωτήματα…

Ευθύς εξ αρχής ο αναγνώστης συνειδητοποιεί πως διαβάζει ένα βιβλίο με θέμα του τον άνθρωπο, τα τρία ερωτήματα αλλά και τα καθοριστικά γεγονότα στην Οδύσσεια της ύπαρξής του. Γέννηση, ζωή και θάνατος. «Παράξενη χώρα ο Θάνατος», λέει ο συγγραφέας μέσω του ήρωά του που εισχωρεί σε αυτήν μέσα σε κλάσμα δευτερολέπτου περνώντας μια γυάλινη πύλη. Έτσι θέλει ο Θ.Σ. στην διπλανή πόρτα να τον περιμένει ο Θάνατος. Επιλέγει μια γυάλινη πύλη για να απεικονίσει το αόρατο όριο που χωρίζει αλλά και συνδέει τη ζωή και τον θάνατο. «Παράξενη χώρα και η ζωή» προσθέτει κι ο αναγνώστης, βλέποντας τα τρία υπαρξιακά ερωτήματα που συνοδεύουν τον ήρωα από την γέννησή του μέχρι τη στιγμή που περνά την πύλη για να βρεθεί μαζί τους στο επέκεινα.

Ο Θωμάς Συμεωνίδης με πολύπλοκη σκέψη μεταφέρει τον αναγνώστη σε μια στιγμή δημιουργίας και έκρηξης ‒σαν αυτήν του Αρονόφσκι στο Π‒ και με αφήγηση που βρίθει σημειολογιών προσθέτει πολλά επίπεδα ανάγνωσης στο βιβλίο του, κάνοντάς τον για μια ακόμη φορά να διαπιστώσει όχι μόνο την διαφορετικότητα της γραφής του αλλά να βεβαιώνεται για το ταλέντο του. Η αρχιτεκτονική, ως επιστήμη, περνά και στη γραφή του. Αυτή τον έμαθε να στήνει γερά θεμέλια και το μεταφέρει στην αρχιτεκτονική/δομή της υπόθεσης και της πλοκής των μυθιστορημάτων του, ενώ η ενασχόλησή του αργότερα με την τέχνη προσθέτει ποιητικότητα στη γραφή του. Με το μείγμα αυτό, της ρεαλιστικής γραφής και ταυτόχρονα της ποιητικής, δίνει μια άλλη δυναμική στην έκφρασή του. Και στο βιβλίο του αυτό με τον τίτλο Μυθιστόρημα αφηγείται τη ζωή των ηρώων του σαν κάποιος να την βλέπει αφ’ υψηλού και να την περιγράφει, ενώ όλα να απομένουν ημιτελή όχι μόνο στην αφήγηση αλλά και στη ζωή. Οι ήρωες γεμάτοι προχειρότητα και βιασύνη θέλουν να προλάβουν να τα πουν και να τα ζήσουν όλα. Δρουν με βιασύνη, χωρίς να ξέρουν το γιατί, ενώ γεγονότα συμβαίνουν χωρίς καμία ερμηνεία απλώς για να αποδείξουν την τραγικότητα, ελαφρότητα και ιλαρότητα της ζωής τους… signifying nothing.

Ωστόσο, γρίφος παραμένει ο πρωταγωνιστής είναι ο ΑΥΤΟΣ; είναι ο ζητιάνος; είναι ο παθιασμένος αλαζονικός καθηγητής Εντουάρ; είναι ο αφηγητής; Και ποιος είναι ΑΥΤΟΣ; Ο κανένας; Ο καθένας; Ο θάνατος; Η γέννηση; Ο φύλακας άγγελος; Το κάρμα; Η ειμαρμένη; Ίσως, ΑΥΤΟΣ, να είναι όλα.

Για μια ακόμη φορά ο Θωμάς Συμεωνίδης μας γοητεύει με την ξεχωριστή του γραφή και την διαχείριση της ανθρώπινης περιπέτειας μέσα από το «θεατρικό στάσιμο» που λέγεται ζωή, το οποίο αποτυπώνεται ανάγλυφα στο νέο του βιβλίο το Μυθιστόρημα. Ένα βιβλίο με άρτια χρήση της γλώσσας και του πλούτου της θέτει υπαρξιακά ερωτήματα επιτρέποντας ταυτόχρονα στον αναγνώστη να διεισδύσει πίσω από το στόρι και να αποκαλύψει ένα καθαρά φιλοσοφικό βιβλίο.

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: Hervé Guibert .]

Ημερομηνία: 09/02/2018
Πηγή: frear.gr