Εμείς δεν είμαστε ρατσιστές, απλώς είμαστε υπέρ των διακρίσεων
(κεφ. 6, σελ. 72)

Τον Μάιο του 2050, ο Ένδοξος Κάσσος Μπριλάντης, μελετητής και καθηγητής Κοινωνικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, εξέρχεται της Αίθουσας Εμπειρογνωμόνων πανευτυχής. Κρατά στα χέρια του την επικυρωμένη απόφαση της επιτροπής που συνεδρίαζε στο Κτίριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Έρευνας, στην οποία αναγραφόταν: «…δεχόμαστε ως πλήρως τεκμηριωμένη τη μελέτη από το Ινστιτούτο Κοινωνικής Βιολογίας. Επικυρώνουμε, μάλιστα, το γεγονός ότι η απόφαση της Διάκρισης των ανθρώπων σε επίπεδα νοημοσύνης βάσει του βαθμού ηλιθιότητας, όπως είχε αποφασιστεί και εφαρμοστεί (αριθμός απόφασης Ν.7889/2040) δικαιολογείται και ερμηνεύεται πλήρως και κατηγορηματικά από την πανδημική διασπορά του ιού Goovid 45, η ύπαρξη του οποίου διαπιστώθηκε από το ως άνω εργαστήριο Κοινωνικής Βιολογίας. Η απόφαση πάρθηκε με σχετική πλειοψηφία 93%…» Σύμφωνα με την έρευνα, οι κατηγορίες Α, Β, Γ δίνονται στους πολίτες με βάση τον αύξοντα αριθμό ηλιθιότητάς τους, η κατηγορία Η είναι για τους εντελώς ηλίθιους και η Χ για τους αδιαβάθμητους, που συνήθως είναι παιδιά μέχρι δεκατεσσάρων χρόνων, μετανάστες και πρόσφυγες.

Λίγες ημέρες αργότερα, στη Σαλόνικα, την πρωτεύουσα της Ελλάδας –καντόνι της Ενωμένης Ευρώπης– ο Κάσσος Μπριλάντης θα ανακοινώσει σε τηλεοπτική συνέντευξη, στη δημοσιογράφο Διοτίμα Σαμίου, τα ευρήματα της εγκεκριμένης έρευνάς του και επίσης θα προαναγγείλει μια άλλη…

Οι πρωταγωνιστές, Κάσσος Μπριλάντης και Λένος Στώκος, είναι τα «συνταρακτικά όμοια» δίδυμα αγόρια της υπαλλήλου καλλυντικών Τερέζας Τσάκα, η οποία πέθανε κατά τη γέννησή τους. Οι δίδυμοι υιοθετήθηκαν από διαφορετικές οικογένειες, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει ο ένας την ύπαρξη του άλλου. Ο Κάσσος, προικισμένος με την εξυπνάδα που αναλογούσε και στους δύο, υιοθετήθηκε από μια αστική οικογένεια, σπούδασε στη Γερμανία και έγινε ένας λαμπρός επιστήμονας. Εξ ου και το Ένδοξος, μάλλον και το Μπριλάντης που τόσο εύστοχα του έδωσε ο συγγραφέας. Ο Λένος, με αυξημένο βαθμό ηλιθιότητας, υιοθετήθηκε από μια φτωχική οικογένεια, προικισμένος όμως με τον ανδρισμό που αναλογούσε και στους δύο. Έχοντας δε την κορμοστασιά και την ομορφιά που κληρονομήσε από τη μάνα του, σπούδασε στη Σχολή Κοινωνικής Προοπτικής και Ανέλιξης και νοίκιαζε το παρουσιαστικό του σε κοινωνικές εκδηλώσεις, γάμους διασήμων, προσλαμβανόταν ως ειδικός επί της υποδοχής, συντετριμμένος συγγενής σε κηδείες κ.ά. Αυτός ήταν ο Λένος Στώκος, που τόσο εύστοχα και αυτός ονομάστηκε από τον συγγραφέα, έχοντας την απόλυτη διαβάθμιση Η, σε αντίθεση με τον Κάσσο, που ήταν στην Α.

Κάτω από ποιες συνθήκες, άραγε, θα συναντηθούν τα δύο αδέλφια;

Ο συγγραφέας κατακλύζει τις σελίδες του με χιούμορ ευφυές, υπόγειο, λεπτό, σαρκαστικό, παιχνιδιάρικο, κάνοντας τον αναγνώστη άλλοτε να μειδιά και άλλοτε να ξεσπά σε αβίαστα γέλια.

Κάσσος, Λένος, Goovid 45 και ένα στικάκι με μια νέα θεωρία και πάλι σχετική με την ευφυΐα του ατόμου, είναι ο καμβάς όπου θα προστεθούν και άλλα άτομα για να «μεγαλουργήσουν». Όλοι στην κατηγορία Η, εκτός της σατανικής δημοσιογράφου Διοτίμας Σαμίου, η οποία, όπως και ο Κάσσος, είναι στην κατηγορία Α. Πρωταγωνιστικό ρόλο επίσης θα παίξουν: ο μηχανοδηγός αριστερών πεποιθήσεων Καρούσος Ερνέστος –από τον Τσε Γκεβάρα–, η Αμάλθεια Λ. Άτση, ζάπλουτη μεγαλοαστή γερόντισσα και σπόνσορας των Συνωμοτών του Μητροπολιτικού Πάρκου –εκεί έμενε– και ο αστυνομικός Ναπολέων Μπουκαλιόν, σωματώδης και πολύ μειωμένης αντίληψης, ο οποίος αργότερα, ως υπεύθυνος των Μυστικών Υπηρεσιών, θα επιφέρει κυριολεκτικά το χάος. Θα έλεγα πως θα πρωταγωνιστήσουν όλοι όσοι αναφέρονται στο βιβλίο, σαν παράγοντες μιας εξίσωσης όπου πρέπει στην κατάλληλη στιγμή να πάρουν τη θέση τους και να δράσουν για να φέρουν τη λύση.

Ο Στάμος Τσιτσώνης έγραψε σε κατάσταση μεγάλης πνευματικής και ψυχικής ευφορίας το μυθιστόρημα Οι συνωμότες του Μητροπολιτικού Πάρκου, με άρτια δομημένη υπόθεση και με εξέλιξη που βασίζεται σε μαθηματική σκέψη. Η άρτια δομή του βιβλίου αφορά και τον διαχωρισμό του σε: Πρόσωπα του έργου, Μηδέν ή Εισαγωγή, το κυρίως σώμα του βιβλίου και τις Διευκρινίσεις, επιτροπών και ονομάτων. Ονόματα κατασκευασμένα και επωνυμίες φανταστικών οργανώσεων και επιτροπών, των οποίων η σύλληψη είναι μια επιπλέον αξία του βιβλίου, εξαιρετικά ευφυής. Ονόματα, περιπαιχτικά δοσμένα στους ήρωες, αντανακλούν ιδιότητες που έχουν ή δεν έχουν, άλλα ανασύρονται από τη λήθη, αναφέρονται επίσης και κάποια ονόματα αγαπημένων φίλων, οι οποίοι δεν πρόλαβαν να δουν την παρούσα έκδοση.

Οι ήρωές του χαριτωμένοι, πολυπράγμονες, άτσαλοι, ανθρώπινοι και γεμάτοι ατέλειες, ζουν στον δικό τους κόσμο. Έχουν τη δική τους κοσμοθεωρία – ακόμη και η σατανική Διοτίμα. Ωστόσο, αυτό το ετερόκλητο και παράταιρο «πλήθος» ο συγγραφέας το ωθεί να συνωμοτήσει/συνεργαστεί, για να αλλάξει τη ζωή όλων, εκπλήσσοντας τον αναγνώστη συνεχώς. Ο συγγραφέας κατακλύζει τις σελίδες του με χιούμορ ευφυές, υπόγειο, λεπτό, σαρκαστικό, παιχνιδιάρικο, κάνοντας τον αναγνώστη άλλοτε να μειδιά και άλλοτε να ξεσπά σε αβίαστα γέλια. Ξεκαρδιστικές ατάκες εμφανίζονται με τη μαθηματική ακρίβεια της στιγμής που θα παρασύρει και θα ανατρέψει τα πάντα, δηλώνοντας ταυτόχρονα τον βαθμό ευφυΐας των εμπλεκομένων: Η!

Ο Στάμος Τσιτσώνης στις περιγραφές του γίνεται ρομαντικός και ποιητικός, για να δώσει ένταση στη σουρεάλ κατάσταση που επικρατεί. Η μάχη των κατοίκων, βορείων και νοτίων προαστίων του λεκανοπεδίου, μεταφέρεται και στους βορείους και νοτίους του Μητροπολιτικού Πάρκου, θυμίζοντας τους Απάτσι της Αμερικής, διότι ο κινηματογράφος είναι και εδώ παρών.

Γνώσεις και παρατηρήσεις προστίθενται συνεχώς, δίνοντας εύρος και βάθος στην αφήγηση, ενώ η γλώσσα χορεύει στις αράδες δείχνοντας τον πλούτο και τη σωστή εκφορά της. Στιχομυθίες με απρόσμενες απαντήσεις και πολιτικές αναλύσεις δίνουν τις αποχρώσεις τους στην εξιστόρηση, σύμφωνα με την οποία μια κουστωδία ανθρώπων, ακολουθώντας την μπαγκέτα του εμπνευστή και δημιουργού της, θα μιλήσει μέσα από τη δική της θέση και θα μας παρουσιάσει, εκτός της χιουμοριστικής πλευράς, και την κοινωνική και πολιτική πλευρά του βιβλίου, αφήνοντας ξεκάθαρα να φανεί πως ακόμη και ένας πολίτης κατηγορίας Η μπορεί να γίνει πρωθυπουργός, φτάνει να εξυπηρετεί τα συμφέροντα αυτών που τον στηρίζουν. Ιδιοτελείς, απολιθωμένοι ιδεολόγοι, ουτοπικοί και ανεδαφικοί. Ωστόσο, κάποιοι ήρωες του βιβλίου, συχνά έπειτα από κάποιο μπάχαλο, ξεκουράζονται μ’ ένα ποτήρι μπράντι με πάγο, παραπέμποντας στο βιβλίο του συγγραφέα Μπράντι με πάγο (Εκδόσεις Κριτική, 2019).

Σημειωτέον ότι το μυθιστόρημα Οι συνωμότες του Μητροπολιτικού Πάρκου συνδυάζει εξαιρετικά το χιούμορ με τη σοβαρότητα, αφήνοντας πολλές πολιτικές αιχμές για όσα χαρακτήρισαν τα χρόνια από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα, για τους λαοπλάνους και τσαρλατάνους της πολιτικής και, χωρίς να τους κατονομάζει, αφήνει ξεκάθαρα να φανεί σε ποιους και σε τι ακριβώς αναφέρεται.

Και η ιστορία σαν μαθηματική εξίσωση απαιτεί τη λύση της, για να επέλθει η κάθαρση. Σε αυτό θα πρωταγωνιστήσει η «ευφυής» συμμετοχή του Ναπολέοντα Μπουκαλιόν, ως θεία δίκη.

Ο Στάμος Τσιτσώνης και τώρα, όπως κάθε φορά, με πλούσια φαντασία χτίζει και τεκμηριώνει στο βιβλίο του έναν διαφορετικό κόσμο. Με το ταλέντο μιας εκλεπτυσμένης έκφρασης απλώνει δομή, πλοκή και εξέλιξη. Έχοντας δε μεγάλη άνεση στη διαχείριση του χρόνου, μπορεί να φαντάζεται και να περιγράφει τόσο ζωντανά το 2050 σαν να είναι τώρα. Ή μήπως θέλει να μας πει πως και το 2050 πάλι από τα ίδια θα υποφέρουμε ή θα γελάμε!

Το τελευταίο του μυθιστόρημα, λοιπόν, είναι ένα έργο ξεχωριστό, ευφυές, σοβαρό αλλά και γεμάτο χιούμορ, το οποίο χωρίς να υστερεί σε κανένα από αυτά τα χαρακτηριστικά που δίνουν αξία σ’ ένα βιβλίο, θα μας κάνει να γελάσουμε και να προβληματιστούμε. Σπάνια κυκλοφορούν τέτοια βιβλία, που κάνουν τόσο καλό στην υγεία – και όχι μόνο την πνευματική!